Πρόληψη και παράγοντες κινδύνου

Οι παράγοντες που ευθύνονται για τον καρκίνο του μαστού δεν έχουν αποσαφηνιστεί, γι αυτό και δεν είναι εφικτή η αποτροπή ανάπτυξής του. Υπάρχουν όμως ορισμένοι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου σε μια γυναίκα. Οι σημαντικότεροι είναι οι ακόλουθοι:

· Το οικογενειακό ιστορικό, δηλαδή αν η μητέρα, η αδερφή ή η κόρη μια γυναίκας έχουν εκδηλώσει καρκίνο του μαστού ή καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

· Η ηλικία μιας γυναίκας. Όσο μεγαλώνει αυξάνονται οι πιθανότητες. Το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών που νοσούν είναι άνω των 50 ετών.

· Η διάρκεια των ετών εμμήνου ρήσης. Μια πρώιμη έναρξη του κύκλου ή μια καθυστερημένη εμμηνόπαυση, παίζουν σημαντικό ρόλο.

· Αν μια γυναίκα δεν έχει τεκνοποιήσει ή αν η πρώτη της εγκυμοσύνη ήταν σε ηλικία άνω των 35 ετών, έχει περισσότερες πιθανότητες να νοσήσει.

· Η παχυσαρκία κυρίως σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα αλλά και η έλλειψη οποιασδήποτε άσκησης.

· Η παρατεταμένη λήψη ορμονών και οιστρογόνων.

· Το ιστορικό καρκίνου μιας γυναίκας. Αν έχει εκδηλώσει καρκίνο στον ένα μαστό, αυξάνονται οι πιθανότητες να εκδηλώσει και στον άλλο.

Πρέπει να τονίσουμε ότι οι παράγοντες κινδύνου δε σημαίνουν απαραίτητα και ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Γνωρίζοντάς τους μπορούμε να αποφύγουμε ορισμένους από αυτούς αλλά και να μεριμνούμε για την πραγματοποίηση προληπτικών ελέγχων.

Προειδοποιητικά συμπτώματα

Το συνηθέστερο προειδοποιητικό σημείο είναι ένα συμπαγές ογκίδιο που δεν μετακινείται. Άλλα σημεία είναι η έκκριση υγρού από τη θηλή ή η εμφάνιση εισολκής. Σε ορισμένες περιπτώσεις το δέρμα πάνω από τον όγκο μπορεί να μοιάζει με φλοιό πορτοκαλιού ή να παρουσιάζει κοιλότητες εκεί που έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος.

Πρωτογενής Πρόληψη

Ένα πρώτο βήμα για την πρόληψη αποτελεί η υιοθέτηση ενός υγιούς τρόπου ζωής. Προτείνεται η κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες (όπως φρούτα, λαχανικά, δημητριακά) που βοηθούν στην αποβολή των τοξικών ουσιών από το σώμα, αλλά και η χρήση του ελαιόλαδου διότι το ελαϊκό οξύ καταστέλλει τη δράση του σημαντικότερου ογκογονιδίου του μαστού. Η διατήρηση υγιούς βάρους ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση και η σωματική άσκηση (τουλάχιστον για 30 λεπτά) βοηθά ιδιαίτερα.

Σημαντικότερο όλων είναι να μη διστάζετε να απευθυνθείτε στο γιατρό σας μόλις ανακαλύψετε οτιδήποτε ύποπτο στο στήθος σας.

Δευτερογενής πρόληψη

Δευτερογενής πρόληψη θεωρείται μια σειρά εξετάσεων που κάθε γυναίκα πρέπει να κάνει.

Απαραίτητη είναι η μηνιαία αυτοεξέταση των μαστών κάθε ενήλικης γυναίκας την 10η μέρα του κύκλου σε ηλικίες κάτω των 35 ετών. Σημάδι καρκίνου μπορεί να είναι η ψηλάφηση ενός όγκου ανώδυνου ή μη.
Συστήνεται η ετήσια κλινική εξέταση των μαστών μετά το 20ο έτος ζωής μιας γυναίκας.
Από το 40ο έτος της ηλικίας της, πρέπει να υποβάλλεται σε μαστογραφία η οποία πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 3 χρόνια σε γυναίκες έως 50 ετών και κάθε 2 χρόνια μετά το 50ο έτος. Η μαστογραφία μπορεί να αποκαλύψει τον καρκίνο του μαστού σε πρώιμο στάδιο μειώνοντας κατά 25-35% η θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού.
Έγκαιρη διάγνωση

Στόχος μας είναι ο καρκίνος να διαγνωστεί όσο πιο έγκαιρα γίνεται για να είναι πιο αποτελεσματική η θεραπεία. Στις μέρες μας διαθέτουμε πιο σύγχρονα μέσα, που μας επιτρέπουν να εντοπίσουμε με ακρίβεια και ταχύτητα τον καρκίνο του μαστού.

Η βασικότερη εξέταση είναι αυτή της μαστογραφίας. Ιδιαίτερα με τη βοήθεια των ψηφιακών μαστογράφων μπορούμε να έχουμε υψηλή ευκρίνεια ακόμη και στους πιο δύσκολους και πυκνούς μαστούς. Η τρισδιάστατοι υπέρηχοι παρέχουν τρισδιάστατες εικόνες που διευκολύνουν την έγκαιρη διάγνωση και εντοπίζουν τυχόν αλλοιώσεις του μαστού.